راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD

راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD خرید یک اس اس دی خوب و مطمئن برای سیستم گیمینگ یا رندرینگ، یک نکته کلیدی و مهم محسوب می‌شود. پردازنده مرکزی (CPU) شما هر چقدر هم که سریع‌ و قدرتمند باشد، بدون یک درایو اس اس دی که بتواند داده‌ها را با سرعت کافی به پردازنده برساند، نمی‌تواند کاری از پیش ببرد. بسیاری از کاربران، هنوز در حال استفاده از درایوهای مکانیکی قدیمی یا همان HDD هستند اما در سال ۲۰۲۱ می‌توانیم به جرأت بگوییم که دوران این درایوهای ذخیره‌ساز به پایان رسیده است.

حالا برای کاربرانی که تصمیم به ارتقای درایو ذخیره‌ساز خود گرفته‌اند و خرید یک SSD را در برنامه دارند، خرید مدل مناسب برایشان به یک چالش واقعی تبدیل می‌شود. امروز در لیون تک با شما هستیم تا راهنمای جامع و کاملی برای خرید SSD در سال ۲۰۲۱ ارائه دهیم. با راهنمای خرید SSD همراه ما باشید.

کامپیوتر شما از چه نوع اس اس دی پشتیبانی می‌کند؟

امروزه درایوهای SSD در شکل و شمایل و فرم‌های ظاهری مختلفی دردسترس قرار دارند و می‌توانند با انواع اتصالات سخت افزاری کار کنند. این که چه نوع از SSD را برای خرید نیاز دارید، کاملاً به کامپیوتر و سیستم شما بستگی دارد. اگر صاحب یک سیستم گیمینگ بالا رده و مدرن هستید یا قصد جمع کردن یک PC با مادربرد میان رده به بالا را دارید، احتمال بسیاری وجود دارد که سیستم شما با درایوهای به‌روز و جدید، کار کرده و دچار مشکل نشود.

علاوه بر این، لپتاپ‌های مدرن نیز به دلیل فضای بیشتری که درایوهای ساتا (SATA) اشغال می‌کنند، به SSDهایی با فرم ظاهری M.2 مجهز هستند. سازندگان لپتاپ معمولاً این اس اس دی های NVMe را به بُرد اصلی لپتاپ متصل می‌کنند و امکان ارتقا دادن آن را به کاربر نمی‌دهند؛ بنابراین دقت داشته باشید که اگر گیمر لپتاپ هستید، حتماً مشخصات دقیق درایو اس اس دی لپتاپ را پیش از خرید چک نمایید.

به چه فرم فکتوری نیاز دارید؟

SSDها امروزه با سه فرم فکتور اصلی دردسترس قرار دارند اما به غیر از این سه نوع، یک فرم فکتور دیگر نیز وجود دارد که میان کاربران رایج نیست. بیایید نگاهی به آن‌ها داشته باشیم:

Serial ATA (SATA)

رایج‌ترین نوع اس اس دی از نوع ساتا (SATA) است. این درایوها ظاهر و شکل و شمایل درایوهای مکانیکی ۲.۵ اینچی لپتاپ‌ را دارند و نوع اتصالشان نیز دقیقاً به مانند همان درایوهای قدیمی‌تر، از طریق کابل SATA است. اگر لپتاپ یا رایانه رومیزی شما دارای کانکتور SATA است، به راحتی می‌توانید از این نوع اس اس دی استفاده کنید و با توجه به قیمت معقول و نسبتاً پایین آن‌ها، ارتقای خوب و راضی کننده‌ای را نسبت به درایوهای HDD تجربه نمایید.

SSD Add-in Card (AIC):

درایوهای AIC قابلیت‌ها و پتانسیل‌های بیشتری نسبت به انواع دیگر درایوهای اس اس دی دارند. چرا؟ به این دلیل که از طریق درگاه PCIe به مادربرد متصل می‌شوند. اس اس دی های AIC که معمولاً کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند، خطوط PCIe بیشتری نسبت به درایو M.2 به خود اختصاص می‌دهند و در بیشتر مواقع با بهترین و بالاترین کارت گرافیک‌ها یا کنترلرهای RAID مورد استفاده قرار می‌گیرند. با این حال، برای استفاده از اس اس دی ‌های AIC، باید یک درگاه کامل x16 یا x4 را به آن‌ها اختصاص دهید.

M.2 SSD

این نوع از SSD که شکل و شمایلی مشابه با رم کامپیوتر دارند (بسیار کوچکتر از رم هستند)، این روزها به یک گزینه استاندارد و ایده‌آل برای کاربران تبدیل شده‌اند و علاوه بر لپتاپ‌های جدید و مدرن، در کامپیوترهای دسکتاپ نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. از آنجایی که امروزه بیشتر مادربردها از این نوع درایو پشتیبانی می‌کنند و حتی بیش از یک درگاه M.2 دارند، استفاده از اس اس دی های M.2 بسیار راحت‌تر از گذشته شده و حتی می‌توان آن‌ها را در آرایش RAID نیز به کار گرفت.

بیشتر درایوهای M.2 دارای اندازه ۲۲۸۰ (عرض ۲۲ میلی‌متر و طول ۸۰ میلی‌متر) هستند اما مدل‌های بزرگتر یا کوچکتری از آن‌‌ها نیز برای خرید موجود است. به عنوان مثال، اندازه‌های ۲۲۳۰ ،۲۲۴۲ ،۲۲۶۰ ،۲۲۸۰ و ۲۲۱۱۰ از دیگر فرم‌های ظاهری اس اس دی‌ های M.2 هستند. ظرفیت این درایوها از ۱۲۸ گیگابایت آغاز شده و تا ۸ ترابایت نیز پیش می‌رود. کاربران می‌توانند بنا به نیاز و بودجه، مدل مورد نظر خود را خریداری نمایند.

U.2 SSD

درایوهای U.2 در نگاه اول، شبیه به اس اس دی‌ های SATA به نظر می‌رسند اما نه تنها کانکتور متفاوتی نسبت به آن‌ها دارند، بلکه داده‌ها را از طریق رابط پر سرعت PCIe منتقل می‌کنند. این درایوها همچنین نسبت به درایوهای ساتا نازک‌تر و جمع‌ و جور‌تر هستند. اس اس دی های U.2 معمولاً قیمت، سرعت و ظرفیت بالاتری نسبت به درایوهای M.2 دارند، به ندرت توسط کاربران عادی مورد استفاده قرار می‌گیرند و بیشتر سرورها از قابلیت‌های آن بهره‌مند می‌شوند. این درایوهای ذخیره ساز، بیشتر داخل مادربردهای سرور و موارد مشابه دیده می‌شوند.

رابط SATA یا PCIe؟ مسئله این است!

این بخش از مطلب ممکن است کمی پیچیده باشد. اس اس دی های ۲.۵ اینچی طراحی شده‌اند تا با رابط‌های ساتا کار کنند و درایو ساتا نیز برای اولین بار در سال ۲۰۰۰ و برای به راه انداختن هارد درایوها به وجود آمد. در طرف دیگر، درایوهای M.2 علاوه بر رابط ساتا، با رابط NVMe نیز کار می‌کنند که به صورت خاص برای بهره گرفتن از ذخیره‌سازهای پرسرعت ابداع شده‌اند. نکته انحرافی قضیه این است که درایو M.2 می‌تواند بر اساس SATA باشد،

یا بر اساس PCIe و بدون پشتیبانی NVMe باشد یا حتی بر اساس PCIe  و با پشتیبانی NVMe باشد! با این حال، برای سخت نکردن کار برای شما،‌ باید توضیح دهیم که در بازار مصرف کننده (گیمر و تولید کننده محتوا)، اس اس دی های M.2 از NVMe پشتیبانی می‌کنند.

اگر کارهای روزانه شما با کامپیوتر به نرم افزارهای اداری، وب‌گردی یا حتی گیمینگ محدود می‌شود، اس اس دی های NVMe لزوماً نسبت به درایوهای ارزان‌ قیمت‌تر SATA تفاوتی نمی‌کنند. البته با توجه به روند توسعه بازی‌های ویدیویی، استفاده بهینه‌تر از درایوهای NVMe قطعاً تا سال‌های آینده رخ خواهد داد. با این حال،‌ در حال حاضر بسیاری از نیازهای شما با یک درایو ارزان قیمت SATA رفع می‌شود. اما در آن طرف میدان، کاربرانی قرار دارند که روزانه با کامپیوتر خود، فایل‌های بسیار حجیم و بزرگ منتقل یا تصاویر و ویدیوهایی با کیفیت و حجم بسیار بالا ویرایش و تدوین می‌کنند. این افراد بدون شک به یک اس اس دی NVMe نیاز دارند.

اس اس دی NVMe نسبت به مدل‌های SATA، پهنای باند ۵ برابری دارند و حتی اگر از رابط PCIe نسل چهارم استفاده کنید، این پهنای باند به ۱۰ برابر درایو SATA می‌رسد. این نوع SSD پر سرعت تا همین چند سال پیش با قیمتی گزاف به فروش می‌‌رسید اما هم‌‌اکنون قیمت منطقی‌تر و مقرون به صرفه‌تری دارند.

چه ظرفیتی نیاز داریم؟

همانطور که گفته شد، ظرفیت اس اس دی ها از ۶۴ گیگابایت آغاز و تا ۸ ترابایت نیز پیش می‌رود اما با در نظر گرفتن بودجه و نیاز، باید چه ظرفیتی از SSD را خریداری نماییم؟ اس اس دی ۱۲۸ گیگابایتی به دلیل ظرفیت بسیار پایین برای ذخیره اطلاعات و نصب سیستم عامل و البته تعداد ماژول حافظه اندک (کاهش سرعت)، همین ابتدا از دور خارج می‌شود. اس اس دی ۲۵۶ گیگابایتی نیز با در نظر گرفتن بازی‌ها و فایل‌های حجیم (حجم کل بازی Call of Duty Modern Warfare را به یاد آورید)، می‌تواند برای شما مشکلاتی را به وجود آورد.

در مرحله بعدی به اس اس دی ۵۱۲ گیگابایتی می‌رسیم که نسبت قیمت به ظرفیت منطقی و خوبی دارد اما این روزها درایوهای ۱ ترابایتی، تمام نیازهای شما را بدون مشکل برطرف می‌سازند.

اس اس دی ۱ ترابایتی در کنار سرعت بالا، ظرفیت کاملاً قابل قبول و راضی کننده‌ای را برای سیستم عامل، ذخیره کردن اطلاعات مهم و البته نصب بازی‌ها و اپلیکیشن‌های حجیم در اختیار شما قرار می‌دهد. با این حال، اس اس دی‌ های ۲ و ۴ ترابایتی (حتی بالاتر)، به نظر قیمت مقرون به صرفه‌ای ندارند و تبدیل به پیشنهاد اول ما برای خرید نمی‌شوند. پیشنهاد اصلی ما برای بحث ظرفیت این است که داده‌های مورد استقاده و نیازمند به سرعت خواندن بالا را درون SSD خود قرار داده و برای انبار کردن داده‌ها (فیلم و سریال و فایل‌هایی که در طولانی مدت مورد استقاده قرار می‌گیرند)، به سراغ یک HDD با ظرفیت بالا بروید.

به چه نوع حافظه (NAND Flash) ذخیره‌سازی نیاز دارید؟

نوع حافظه SSD با این که از نظر فنی موضوع مهمی به حساب می‌آید، اما معمولاً کاربران با هر تخصصی در هنگام خرید SSD، به این موضوع هیچ توجهی نمی‌کنند. با این حال، اگر درباره اس اس دی‌ ها کنجکاو هستید و جزئیات نوع حافظه آن‌ها برایتان مهم است، این بخش از مطلب را از دست ندهید.

Single-Level Cell (SLC)

برای آغاز بحث نوع حافظه اس اس دی، ابتدا باید به سراغ SLC برویم و از فلش مموری سریع آن نام ببریم که برای سال‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفت. همانطور که از نام SLC برداشت می‌شود، این نوع حافظه در هر سلول خود، تنها یک بیت از داده را ذخیره می‌سازد. این حافظه همچنین بسیار سریع و با دوام بسیار بالا است. با این حال، با توجه به مسیری که بحث ذخیره داده در سال‌های اخیر طی کرده، استفاده از SLC به هیچ وجه مقرون به صرفه و منطقی نیست. در حال حاضر، به غیر درایوهای گران قیمت Enterprise و استقاده ناچیز در بحث کش سریع (Fast Cache)، حافظه SLC با حافظه‌های مدرن‌تر و جدید‌تری جایگزین شده است.

Multi-Layer Cell (MLC)

پس از SLC، حافظه MLC برای مدت زمان نسبتاً زیادی مورد استفاده قرار گرفت و از آنجایی که قابلیت گنجایش بیشتر اطلاعات و قیمت کمتری داشت، به گزینه محبوب کاربران تبدیل گشت. با این حال، MLC نسبت به نوع حافظه قبلی، سرعت کمتری را ارائه می‌داد؛ بسیاری از این درایوها کش SLC کوچک‌تری دارند که به عنوان بافر نوشتن اطلاعات (Write Buffer) عمل می‌کنند. امروزه به غیر از یک سری درایوهای بالا رده (برای مصرف کنندگان)، MLC با انواع جدید‌تری از حافظه NAND جایگزین شده است.

Triple-Level Cell (TLC)

TLC در بحث سرعت، باز هم نسبت به MLC در رده پایین‌تری قرار می‌گیرد اما امکان ذخیره سازی داده‌ها با چگالی و تراکم بیشتر در آن‌ها وجود دارد. بیشتر حافظه‌های TLC (مدل‌های جدید‌تر و گران‌قیمت‌تر) از یک نوع فناوری کشینگ (Caching) بهره می‌برند، چرا که TLC بدون یک بافر، آنچنان سریع‌تر از هارد درایوهای مکانیکی نیست. TLC سال‌ها فناوری محبوب و مورد استقاده برای عموم کاربران هستند اما پیشرفت فناوری، رقیب دیگری برای این نوع حافظه پیدا کرد.

Quad-Level Cell (QLC)

فناوری حافظه‌های اس اس دی در مرحله بعدی به یک استاندارد بالفعل تبدیل شد و سیر تکامل درایو SSD را به سرانجام رساند. درایوهای QLC همانطور که از نامشان پیداست، به صورت کلی درایوهای ارزان‌ قیمت‌تر و پرظرفیت‌تری هستند (به لطف افزایش چگالی). با این حال، حافظه‌های QLC معمولاً رده بندی دوام و پایداری کمتری دارند و همچنین در زمانی که کش این درایوها پر می‌شود، سرعت نوشتن آن‌ها کاهش پیدا می‌کند.

دوام اس اس دی؛ قصه‌ای تازه!

دوام و پایداری SSD شاید در کنار نوع حافظه، مواردی باشند که کاربران عمومی در هنگام خرید معمولاً اهمیتی به آن نمی‌دهند. تمام حافظه‌های فلش، طول عمر محدودی دارند. این بدان معنی است که پس از نوشته شدن روی سلول‌های ذخیره سازی در تعداد معین، اس اس دی دیگر نمی‌تواند داده را در خود نگه دارد. به همین دلیل است که سازندگان و تولید کنندگان درایو‌های SSD معمولاً سعی می‌کنند طول عمر درایو خود را با واحد‌های Total Terabytes Written یا TBW و Drive Writes Per Day یا DWPD به مصرف کننده اعلام کنند.

با تمام این تفاسیر، تمام شدن عمر SSD آنچنان هم نگران کننده نیست. چرا؟ به این دلیل که بیشتر درایوها از ویژگی‌ Over Provisioning پشتیبانی می‌کنند که بخشی از ظرفیت کلی اس اس دی را به عنوان یک بخش ذخیره سازی پشتیبان یا Backup در خود نگه می‌دارد. زمانی که سلول‌های قرار گرفته در SSD شروع به مردن و از کار افتادن می‌کنند، درایو به صورت هوشمند داده را از سلول‌های مرده به سلول‌های تازه و پشتیبان انتقال داده و در واقع طول عمر اس اس دی را تا حدودی افزایش می‌دهند.

در صورت استفاده عادی و عمومی از درایوهای SSD، تمام مدل‌ها امروزه دارای طول عمر راضی کننده‌ای دارند و حداقل ۳ تا ۵ سال به خوبی کار می‌کنند. با این حال، اگر درایو شما در سرور استفاده و کار نوشتن و خواندن اطلاعات در تمام ساعات و روزها انجام می‌شود، باید نگران طول عمر آن باشید.

اگر برنامه دارید از درایو ذخیره ساز خود برای سال‌ها استقاده کنید و طول عمر ۳ تا ۵ سال برایتان کم به نظر می‌رسد، بهتر است از خرید درایوهای QLC خودداری نموده و به سراغ نوع دیگری از درایو بروید. به عنوان مثال، اس اس دی‌ های Pro شرکت سامسونگ به صورت کلی دوام و گارانتی طولانی مدتی دارند. همچنین سامسونگ برای ساخت برخی از درایوهای خود، از TLC پیشرفته‌تر استفاده میکند. با این حال، باز هم می گوییم که کاربران عادی و عمومی، نباید نگران طول عمر و دوام SSD خود باشند.

سخنی در باب DRAM

DRAM موجود در اس اس دی‌ ها در واقع یک حافظه بسیار سریع، مانند رم موجود در کامپیوتر شما است و به عنوان یک کش کار می‌کند. توجه داشته باشید که نمی‌توان تنها یک بایت را روی SSD نوشت، بلکه اطلاعات باید روی یک بلاک کامل نوشته شود، آن اطلاعات پاک شوند و داده‌های جدیدی دوباره روی بلاک نوشته شوند. بیشتر SSD ها این RAM را که به DRAM معروف است، دارا هستند. DRAM می‌تواند به صورت دائمی به سرعت نوشتن داده‌ها روی SSD، سرعت ببخشد.

DRAM می‌تواند یک بخش بزرگی از داده را در خود نگه دارد‌ (کش کند) و پس از آن به بهترین و مؤثرترین شکل ممکن، وارد فرایند خواندن، نوشتن و پاک کردن شود. اس اس دی‌ هایی که DRAM ندارند، بسیار ارزان‌ قیمت‌ هستند و به درد کاربرانی با بودجه محدود می‌خورند. البته این نوع از SSD همچنان نسبت به درایوهای مکانیکی قدیمی، به شدت سریع‌تر هستند اما سرعت خواندن و نوشتن آن‌ها نسبت به SSDهای دارای DRAM بسیار کمتر است.

مخلص کلام!

حالا که به صورت کامل درباره حافظه‌های ذخیره سازی SSD صحبت کردیم و از انواع اقسام فرم فکتورها و حافظه‌ آن‌ها سخن گفتیم، بدون شک راه شما برای خرید یک SSD بهینه برای سیستم خانگی یا اداری‌تان روشن‌تر از گذشته می‌شود. به صورت کلی خرید یک SSD با هر فرم و نوع و ظاهری که دارد، سرعت خواندن و نوشتن اطلاعات را برای شما بالا برده و عملکرد سریع‌تر و بهتری را برایتان به ارمغان می‌آورد. با این حال، کسب اطلاعات و دانش، پیش از خرید هر قطعه سخت افزاری، می‌تواند کمک بسیاری به شما کند.

در انتهای این مطلب، بیایید برخی از SSDهای مورد تأیید  را با هم مرور کنیم تا این راهنمای خرید،‌ کمک بیشتری به شما کرده باشد. اس اس دی سامسونگ 870EVO 500GB و اس اس دی کینگستون A400 SATA III 960GB درایوهای SATA خوب و مطمئنی هستند که ما به شما پیشنهاد می‌دهیم. اگر بودجه محدود‌تری دارید، اس اس دی وسترن دیجیتال WD Green SATA3 480GB می‌تواند یک گزینه کار راه‌انداز برای شما در نظر گرفته شود.

در طرف دیگر، اگر درایو SATA راضی‌تان نمی‌کند و به دنبال یک اس اس دی NVMe ارزان قیمت و راضی کننده هستید، ما اس اس دی لکسار NM610 M.2 2280 NVMe 500GB را به شما پیشنهاد می‌دهیم. اگر به یک اس اس دی بهتر نیاز دارید، اس اس دی ای دیتا XPG SPECTRIX S40G RGB 512GB یک گزینه خوب و زیبا برای شما است. به دنبال بهترین درایو NVMe با رابط PCIe 3.0 هستید؟ پیشنهاد ما بدون شک اس اس دی سامسونگ 970Evo Plus 1TB خواهد بود.

در انتها، اگر مادربردی کاملاً مدرن و با درگاه PCIe 4.0 در اختیار دارید، می‌توانید از SSDهای PCIe نسل چهارم بهره‌مند شوید که البته با وجود سرعت خواندن و نوشتن چشمگیر، قیمت بالایی نیز دارند. اس اس دی سامسونگ 980PRO M.2 2280 NVMe 1TB، شاید بهترین نمونه برای این دسته باشد.

راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD

راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD راهنمای جامع خرید اس اس دی SSD