DisplayPort یا HDMI کدام یک برای بازی بهتر است؟ در این مقاله قصد داریم در رابطه با مزایا و معایت HDMI و DisplayPort به صورت جداگانه و مفصل توضیحاتی ارائه کنیم. از کدامیک برای گیمینگ استفاده کنیم؟
بهترین مانیتورهای مخصوص بازی از ویژگی‌های زیادی بهره می‌برند، اما یکی از جنبه‌هایی که اغلب نادیده گرفته می‌شود، تفاوت قابلیت‌های HDMI در برابر Display Port است. در این مقاله قصد داریم به تفاوت‌های میان این دو درگاه بپردازیم و در نهایت به این سؤال پاسخ دهیم که استفاده از کدام درگاه می‌تواند برای سیستم شما گزینۀ بهتری باشد؟
ممکن است فکر کنید این یک مسئلۀ ساده یا پیش پا افتاده است و فرقی ندارد از کدام درگاه برای دریافت خروجی تصویر برای انجام کارهای روزمرۀ خود استفاده کنید، اما در حقیقت تفاوت‌هایی وجود دارد که در صورت دقت نکردن به آن، اغلب می‌تواند به از دست دادن نرخ بروزرسانی بالاتر، کیفیت رنگ یا هر دو منجر شود. در ادامه قصد داریم راجع به قابلیت‌های دو درگاه Display Port و HDMI به صورت کامل صحبت کنیم.
اگر قصد خرید یک مانیتور یا کارت گرافیک جدید برای کامپیوتر خود دارید، باید درگاه‌های خروجی آن‌ها را قبل از خرید بررسی کنید. اصولاً برای تهیۀ یک کارت گرافیک می‌توان عملکرد آن‌ها را با توجه به بنچمارک‌های مختلف طبقه بندی کرد. اما، چیزی در رابطه با درگاه‌های خروجی موجود در این کارت‌ها گفته نمی‌شود. این مورد دقیقاً همان چیزی است که ما قصد داریم بیشتر در موردش بحث کنیم.
انواع درگاه‌ها برای اتصال به مانیتور
DisplayPort یا HDMI کدام یک برای بازی بهتر است؟
در حال حاضر از دو درگاه Display Port و HDMI برای اتصال به مانیتورها استفاده می‌شود. DisplayPort برای اولین بار در سال ۲۰۰۶ ظاهر شد، در حالی که HDMI اولین فعالیت خود را در سال ۲۰۰۲ آغاز کرد. هر دو درگاه به عنوان استانداردهای رایج در دنیای دیجیتال شناخته می‌شوند، به عبارت دیگر تمام داده‌های مربوط به پیکسل‌های صفحه نمایش شما به صورت داده‌های فشرده شده ۰ ثانیه و ۱ ثانیه هستند و در نهایت این اطلاعات دیجیتالی به صورت تصویر روی مانیتور شما به نمایش در می‌آیند.
مانتیورهای قدیمی عمدتاً از درگاه DVI (Digital Visual Interface) استفاده می‌کردند، و حتی قبل‌تر از آن شاهد استفاده از درگاه VGA (Video Graphics Array) بودیم. اگر بخواهیم خیلی به گذشته برگردیم می‌توان به درگاه‌های S-Video، Composite Video، EGA و CGA نیز اشاره کرد. البته، دیگر لازم نیست از درگاهی مانند VGA در سال ۲۰۲۰ استفاده کنید، چرا که چنین مواردی هم‌اکنون منسوخ شده‌اند و کارت گرافیک‌های امروزی نیز از آن‌ها پشتیبانی نمی‌کنند.
درگاه DVI
درگاه DVI جزو ابتدایی‌ترین درگاه‌هایی است که در حال حاضر می‌توان از آن استفاده کرد، اما محدودیت‌هایی برای شما به همراه خواهد داشت. اگر از عدم پشتیبانی صوتی این درگاه صرف نظر کنیم، DVI وجه اشتراک زیادی با نسخه‌های اولیۀ HDMI دارد. اگر مانیتور شما از درگاه دوگانه برخودار باشد، این گزینه می‌تواند برای انجام بازی‌ها در رزولوشن 1080p و 1440p گزینۀ مناسبی برای شما باشد. درگاه Dual-link DVI-D در مقایسه با Single-Link DVI-D اساساً دو برابر پهنای باند بیشتر فراهم می‌کند و بیشتر کارت گرافیک‌های مدرن نیز به درگاه DVI دوگانه مجهز هستند.
اگر در رابطه با درگاه‌های تاندربولت ۲ و ۳ کنجکاو هستید، باید گفت که این درگاه‌ها در واقع برای مسیریابی در DisplayPort استفاده می‌شوند. تاندربولت ۲ از DisplayPort 1.2 و تاندربولت ۳ از DisplayPort 1.4 پشتیبانی می‌کنند. هم‌چنین، در صورت استفاده از سخت افزار مناسب می‌توان با تاندربولت ۳ از درگاه HDMI 2.0 نیز مسیریابی کرد.
پیشنهاد می‌شود برای نمایشگرهای جدید از دو درگاه DisplayPort و یا HDMI استفاده کنید. اما، کدام یک از این دو درگاه واقعاً بهتر است؟
DisplayPort در برابر HDMI: مشخصات فنی و رزولوشن‌های پشتیبانی شده
تمام درگاه‌های Display Port و HDMI از مشخصات فنی یکسانی بهره نمی‌برند. این دو استاندارد با نسل‌های گذشتۀ خود سازگار هستند. به عنوان مثال، تلوزیون‌های HD مربوط به دهۀ ۲۰۰۰ میلادی با استفاده از این کابل‌ها می‌توانند با کارت گرافیک‌های جدید سری RTX 20 یا RX 5000 به راحتی کار کنند.
با این وجود، انتخاب درگاه و کارت گرافیک شما باید متناسب با چیزی باشد که قصد دارید از آن استفاده کنید. به بیان دیگر، استفاده از بهترین مانیتور 4K با نرخ برزورسانی ۱۴۴ هرتز مجهز به HDR در کنار یک کارت گرافیک قدیمی قطعاً گزینۀ منطقی به شمار نمی‌رود، چرا که نمی‌توانید از تمام پتانسیل این مانیتور بهره ببرید و احتمال دارد خروجی تصویر شما به رزولوشن 4K و نرخ بروزرسانی ۲۴ هرتز محدود شود!
در ادامه به مشخصات فنی دو درگاه DisplayPort و HDMI و کارت گرافیک‌هایی که از آن‌ها پشتیبانی می‌کنند، نگاهی خواهیم داشت: (توجه داشته باشید، در این‌جا دو ستون برای پهنای باند وجود دارد: نرخ سرعت و نرخ داده)
سیگنال‌های دیجیتال Display Port و HDMI از رمزگذاری بیت ریت به روش‌های زیر استفاده می‌کنند:
- 8b/10b قابل استفاده در استانداردهای قدیمی
- 16b/18b قابل استفاده در HDMI 2.1
- 128b/132b قابل استفاده در DisplayPort 2.0
به عنوان مثال رمزگذاری 8b/10b به این معنی است که هر داده با ظرفیت ۸ بیت می‌تواند با سرعت ۱۰ بیت ارسال شود. هم‌چنین، بیت‌های اضافه برای کمک به حفظ یکپارچگی سیگنال استفاده می‌شوند. در نتیجه، به صورت تئوری تنها ۸۰ درصد از پهنای باند برای استفاده از داده‌ها با 8b/10b در دسترس است. رمزگذاری 16b/18b این عملکرد را تا ۸۸.۹ درصد بهبود می‌بخشد، در حالی که رمزگذاری 128b/132b بهبود عملکرد ۹۷ درصدی را ارائه می‌دهد.
پهنای باند تا چه میزان مهم است؟
برای درک نمودار بالا باید کمی دقیق‌تر به آن نگاه کنیم. چیزی که به صورت مشترک در تمام درگاه‌های Display Port، HDMI و حتی DVI-D وجود دارد، پهنای باند موردنیاز این درگاه‌ها است. هر پیکسل روی نمایشگر شما از سه طیف رنگی قرمز، سبز و آبی (یا همان RGB) تشکیل شده است. پردازندۀ گرافیکی شما می‌تواند این داده‌ها را به عنوان تصویر در نمایشگر شما رندر کند.
این استاندارد در گذشته برای هر طیف رنگی ۲۴ یا ۸ بیتی به صورت قرمز، سبز و آبی بوده است. نمایشگرهای HDR با عمق رنگ بالاتر، از طیف رنگی ۱۰ بیت استفاده می‌کنند. هم‌چنین، گزینه‌های دیگری مانند ۱۲ و ۱۶ بیتی وجود دارد که بیشتر در فضای حرفه‌ای (برای ویرایش عکس و غیره) کاربرد دارد.
به طور کلی، سیگنال‌های مانیتورها از نرخ ۲۴ بیت در هر پیکسل (bpp) یا ۳۰ bpp استفاده می‌کنند. اصولاً بهترین مانیتورهای مجهز به فناوری HDR از نرخ ۳۰ bpp بهره می‌برند. عمق رنگ را در تعداد پیکسل‌ها و نرخ بروزرسانی نمایشگر ضرب کنید تا بتوانید از طریق آن به حداقل پهنای باند موردنیاز دست پیدا کنید. ما برای این قسمت از جملۀ «حداقل» استفاده کردیم، زیرا عوامل دیگری نیز وجود دارند که در ادامه بیشتر راجع به آن‌ها صحبت خواهیم کرد.
رفع مشکلات پهنای باند با کمک DSC
نرخ بروزرسانی نمایشگرها از محاسبات پیچیده‌ای برخوردار هستند. به عنوان مثال، یک مانیتور 1080p با نرخ بروزرسانی ۶۰ هرتز در نظر بگیرید با اضافه شدن همۀ موارد از ۲۰۰۰ پیکسل در هر خط افقی بهره می‌برد و ۱۱۱۱ خط استفاده می‌کند. دلیل استفاده از چنین خطوطی به این دلیل است که باید در بخش‌های مختلف نمایشگر فواصل خالی در نظر گرفته شود. (این فواصل خالی از زمان مانیتورهای آنالوگ CRT وجود داشته است، اما هنوز هم از چنین استانداردی در نمایشگرهای دیجیتال نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.)
در ادامه، جدول پهنای مورد نیاز بر اساس معیارهایی مانند رزولوشن، عمق رنگ و نرخ بروزرسانی را مشاهده می‌کنید. اگر پهنای باند دادۀ مورد نیاز کم‌تر از حداکثر سرعت انتقال دادۀ پشتیبانی شده باشد، می‌توان از رزولوشن مورد نظر استفاده کرد.
با این حال، ارقام موجود در نمودار روبرو به صورت سیگنال‌های فشرده نشده هستند. برای درگاه DisplayPort 1.4 گزینه‌ای به اسم Display Stream Compression 1.2a (DSC) اضافه شده است که مشابه آن در HDMI 2.1 نیز وجود دارد. به طور خلاصه، DSC به شما کمک می‌کند تا محدودیت‌های پهنای باند را که با افزایش رزولوشن و نرخ بروزرسانی به طور فزاینده‌ای مشکل ساز می‌شوند، برطرف کنید.
پهنای باند موردنیاز در هر رزولوشن چقدر است؟
به عنوان مثال، برای حالت پایۀ ۲۴ bpp در رزولوشن 8K با نرخ بروزرسانی ۶۰ هرتز به ۴۹.۶۵ گیگابیت بر ثانیه پهنای باند برای انتقال داده نیاز دارید یا برای مانیتور ۱۰ بیت با پشتیبانی از HDR به ۶۲.۰۶ گیگابیت بر ثانیه پهنای باند نیاز است. برای مانیتورهای ۱۰ بیتی با رزولوشن 8K و نرخ بروزرسانی ۱۲۰ هرتز که از HDR هم پشتیبانی می‌کند (در آینده نمونه‌های بیشتری از آن‌ها در آینده خواهیم دید) به سرعتی معادل ۱۲۷.۷۵ گیگابیت بر ثانیه‌ای نیاز خواهد داشت!
هر دو درگاه HDMI و Display Port قادر هستند داده‌های صوتی را انتقال دهند که البته برای انجام چنین کاری بخشی از پهنای باند مصرف می‌شود، هر چند مقدار آن در مقایسه با داده‌های ویدئویی بسیار کم خواهد بود. در حال حاضر، Display Port و HDMI برای انتقال داده‌های مربوط به صدا از حداکثر سرعت ۳۶.۸۶ مگابیت بر ثانیه یا ۰.۰۳۷ گیگابیت بر ثانیه استفاده می‌کنند. نسخه‌های قبلی این دو استاندارد از سرعت پایین‌تری برای انتقال داده‌های صوتی برخوردار بودند.
این مقدمۀ طولانی برای توضیح یک موضوع پیچیده است، تا به حال به این مورد فکر کرده‌اید که چرا رابطۀ ریاضی (رزولوشن×نرخ برزورسانی×عمق رنگ) با مشخصات منتشر شده هم‌خوانی ندارد؟ چرا که استانداردهای دیگری مانند میزان تأخیر، رمزگذاری، صدا و غیره بستگی دارد. در نتیجه، پهنای باند تنها عامل تعیین کننده به شمار نمی‌رود اما به صورت کلی هر چه پهنای باند بیشتر باشد، «بهتر» است.
آیا DisplayPort 1.4 بهترین گزینۀ موجود است؟
در حال حاضر، DisplayPort 1.4 به عنوان بهترین و قابل اعتمادترین نسخۀ استاندارد درگاه DisplayPort به شمار می‌رود. مشخصات فنی DisplayPort 2.0 نیز در ژوئن ۲۰۱۹ اعلام شد، اما هنوز هیچ کارت گرافیک یا مانیتوری از این نسخه استفاده نمی‌کند. تصور ما بر این بود که با عرضۀ کارت گرافیک‌های جدید سری Big Navi شرکت AMD و سری RTX 30 این موضوع تغییر کند. اما، کارت گرافیک‌های AMD و Nvidia هم‌چنان از درگاه DisplayPort 1.4a استفاده می‌کنند.
DisplayPort 1.4 در مقایسه با HDMI 2.0 از پهنای باند زیادی برخوردار نیست، اما برای دریافت خروجی با حداکثر وضوح تصویر 8K و نرخ برزورسانی ۶۰ هرتز با DPC می‌تواند کافی باشد. علاوه بر این، در حال حاضر تمام سخت افزارهای امروزی از درگاه HDMI 2.1 بهره نمی‌برند.
یکی از مزیت‌های درگاه DisplayPort پشتیبانی از نرخ بروزرسانی متغیر (VRR) است که از زمان معرفی DisplayPort 1.2a به این استاندارد اضافه شده است. درگاه قدرتمند DisplayPort (اما mini-DisplayPort نه) از اتصال امن‌تری نسبت به HDMI بهره می‌برد، چرا که دارای گیره‌هایی است که کابل‌ها در جای خود محکم نگاه می‌دارد تا اتصال با مشکل مواجه نشود. هم‌چنین، با درگاه DisplayPort می‌توان با یک درگاه از طریق Multi-Stream Transport (MST) چند مانیتور را به صورت هم‌زمان به یک دیگر متصل کنید و می‌توان سیگنال‌های ارسالی از DisplayPort را از طریق درگاه USB Type-C که از MST نیز پشتیبانی می‌کند، انتقال داد.
دیگر مزایای DisplayPort
مزیت دیگر DisplayPort نسبت به HDMI مربوط به گواهی استفاده است. به عبارت دیگر، برای اینکه سازنده بتواند از درگاه HDMI در محصول خود استفاده کند باید در قبال آن هزینه‌ای بپردازد، در حالی که Display Port فاقد چنین چیزی است.
احتمالاً به همین دلیل است که بسیاری از فناوری‌های جدید نظیر DSC، G-Sync و FreeSync ابتدا از طریق درگاه Display Port در دسترس قرار گرفته و سپس به HDMI راه پیدا می‌کنند. DisplayPort معمولاً چهار برابر پهنای باند بیشتر نسبت به HDMI در اختیار کاربر قرار می‌دهد، در حالی که HDMI 2.1 در این زمینه از DisplayPort 1.4 عملکرد بهتری داشته و در نهایت DisplayPort 2.0 بیشترین میزان پهنای باند را ارائه می‌دهد.
با این وجود، حق استفاده از DisplayPort کاملاً هم رایگان نیست! نسخۀ اصلی Display Port 1.0 از گواهی DisplayPort Content Protection (DPCP) شرکت فیلیپس استفاده می‌کرد، اما بعدها از HDCP (High-bandwidth Digital Content Protection) بهره گرفته شد. با آمدن Display Port 1.3، پشتیبانی از HDCP به این درگاه اضافه شد و پس از آن نیز شاهد پشتیبانی از HDCP 2.2 روی Display Port 1.3 بودیم. که هر دو آن‌ها دارای مجوز Digital Content Protection LLC هستند.
استاندارد DisplayPort در طول سال‌ها به تکامل رسیده است، اما همۀ کابل‌های Display Port نمی‌توانند به درستی و با حداکثر سرعت خود کار کنند. مشخصات فنی نسخۀ اصلی Display Port 1.0 و ۱.۱ برای کابل‌های RBR (نرخ بیت ریت کاهش یافته) و HBR (نرخ بیت ریت بالا) اجازه می‌دهد که به ترتیب با پهنای باند ۵.۱۸ و ۸.۶۴ گیگابیت بر ثانیه به انتقال اطلاعات بپردازند.
پهنای باند بیشتر با نسخه‌های جدید DisplayPort
با آمدن DisplayPort 1.2، قابلیت HBR2 معرفی شد که از این طریق نرخ پهنای باند به میزان ۲ برابر افزایش یافت و به ۱۷.۲۸ گیگابیت بر ثانیه رسید که با نسخۀ استاندارد کابل‌های HBR DisplayPort نیز سازگاری دارد. HBR3 نیز با عرضۀ DisplayPort 1.3 و ۱.4a پا به میدان گذاشت و توانست پهنای باند را به میزان ۲۵.۹۲ گیگابیت بر ثانیه افزایش دهد و در کنار آن پشتیبانی از کابل‌های DP8K DisplayPort را نیز اضافه کرد.
سرانجام، از طریق درگاه DisplayPort 2.0 سه حالت جدید UHBR 10 ، UHBR 13.5 و UHBR 20 یا همان Ultra High Bit Rate برای انتقال داده‌ها وجود خواهد داشت. این اعداد به پهنای باند در هر خط اشاره دارد که در این‌جا DisplayPort از چهار خط استفاده می‌کند. بنابراین، UHBR 10 از حداکثر سرعت ۴۰ گیگابیت بر ثانیه بهره می‌برد. هم‌چنین، UHBR 13.5 و UHBR 20 نیز به ترتیب از سرعت ۵۴ و ۸۰ گیگابیت بر ثانیه برخوردار هستند. خوشبختانه هر سه استاندارد UHBR با کابل‌های DP8K سازگار هستند و به ترتیب از روش رمزگذاری 128b و 132b استفاده می‌کنند که به معنی نرخ بیت ریت داده تا ۳۸.۶۹، ۵۲.۲۲ و ۷۷.۳۷ گیگابیت بر ثانیه است.
به طور رسمی، حداکثر طول کابل‌های DisplayPort معادل ۳ متر است که می‌تواند اشکالاتی را مخصوصاً در زمان استفاده از وسایل الکترونیکی به همراه داشته باشد (به دلیل طول کم ممکن است محدودیت‌هایی برای کاربران به وجود بیاورد).
پشتیبانی از رزولوشن 4K
درگاه DisplayPort 1.4 با بهره گیری از حداکثر سرعت انتقال داده تا ۲۵.۹۲ گیگابیت بر ثانیه می‌تواند از رزولوشن 4K با طیف رنگی ۲۴ بیت و نرخ بروزرسانی ۹۸ هرتز پشتیبانی کند. به خاطر داشته باشید، مانیتورهای 4K و HDR که از نرخ بروزرسانی ۱۴۴ نیز پشتیبانی می‌کنند هنوز هم از قیمت بالایی بهره می‌برند، بنابراین بیشتر گیمرها به دنبال مانیتورهای ۱۴۴ هرتز با رزولوشن 1440p هستند. برای دریافت طیف رنگی ۲۴ بیت یا ۳۰ بیت در کنار HDR روی چنین مانیتورهایی، تنها به پهنای باند ۱۴.۰۸ و ۱۷.۶۰ گیگابیت بر ثانیه احتیاج خواهید داشت که Display Port 1.4 به راحتی می‌تواند از عهدۀ آن بر بیاید.
اگر درمورد محتوای 8K در آینده کنجکاو هستید، واقعیت این است که در حال حاضر هم می‌توان از طریق DSC و درگاه DisplayPort 1.4a به خروجی تصویر 8K دست پیدا کرد. البته، برای داشتن چنین تجربه‌ای به مانیتور و سخت افزاری نیاز دارید که عمدتاً از قیمت بسیار بالایی بهره می‌برند و nv نتیجه هر کسی نمی‌تواند از چنین چیزی استفاده کند. (ممکن است با RTX 3090 اوضاع کمی فرق کند، اما به نظر می‌رسد با درگاه HDMI 2.1 چنین چیزی ممکن خواهد شد). احتمالاً برای اینکه رزولوشن 8K بتواند به گزینۀ قابل استفاده برای بسیاری از افراد تبدیل شود، باید تا معرفی نسل‌های بعدی کارت گرافیک‌ها منتظر بمانیم.
HDMI: مزایا و معایب
عرضۀ برزورسانی‌های مختلف برای HDMI باعث شده تا این درگاه به مدت ۱۶ سال هم‌چنان به عنوان یک استاندارد در صنعت مورد استفاده قرار بگیرد. نسخه‌های اولیۀ HDMI در حال حاضر منسوخ شده‌اند، اما با آمدن نسخه‌های جدید پهنای باند و ویژگی‌های این درگاه در هر دوره افزایش پیدا کرده است.
HDMI 2.0b و نسخه‌های قبل آن در مقایسه با DisplayPort 1.4 از برخی جهات وضعیت جالبی ندارند، اما در صورتی که به رزولوشن و نرخ بروزرسانی بسیار بالا نیاز ندشته باشید، احتمالاً تفاوت میان این دو درگاه را متوجه نخواهید شد. از زمان معرفی HDMI 2.0 در سال ۲۰۱۳، مانیتورهای ۲۴ بیت RGB با رزولوشن 4K و نرخ بروزرسانی ۶۰ هرتز در دسترس قرار گرفتند. هم‌چنین، دسترسی به رزولوشن و یا نرخ بروزرسانی بالاتر از طریق خروجی ۴:۲:۰ YCbCr امکان‌پذیر شد.
برای کاربرانی که از فناوری FreeSync شرکت AMD استفاده می‌کنند، نسخۀ ۲.0b درگاه HDMI قابلیت پشتیبانی از VRR را به همراه دارد، اما این استاندارد اولین بار به صورت رسمی از طریق HDMI 2.1 در دسترس قرار گرفت. تا به این لحظه، تنها شرکت Nvidia پشتیبانی از HDMI 2.1 VRR را از طریق کارت گرافیک‌های خانوادۀ Turing و Ampere فراهم کرده، اما تنها از طریق تلوزیون‌های OLED شرکت ال جی (مدل ۲۰۱۹) ممکن خواهد بود.
با انتشار کارت گرافیک‌های سری Big Navi شرکت AMD احتمالاً اوضاع تغییر خواهد کرد و انتظار داریم کارت‌های سری RTX 30 نیز از درگاه HDMI 2.1 به صورت کامل پشتیبانی کنند. اگر از دارندگان یکی از کارت گرافیک‌های RTX 20 یا قدیمی‌تر هستید، به غیر از سناریوهای خاص که از طریق تلوزیون‌های جدید ال جی می‌توان به آن دسترسی پیدا کرد، به طور کلی بهتر است فعلاً از درگاه DisplayPort استفاده کنید.
مزیت‌های اصلی HDMI چیست؟
یک مزیت عمدۀ HDMI همه‌گیر بودن آن است. در سال ۲۰۰۴ میلیون‌ها دستگاه مجهز به HDMI به بازار عرضه شدند و هم‌اکنون در همۀ دستگاه‌ها از چنین استانداردی استفاده می‌شود. امروزه، دستگاه‌های الکترونیکی مانند تلوزیون اغلب از سه یا چند درگاه HDMI پشتیبانی می‌کنند. علاوه بر این، تلوزیون‌ها و سخت افزارها به تازگی پشتیبانی از HDMI 2.1 را آغاز کرده‌اند. البته، هنوز هیچ کارت گرافیکی به صورت کامل از HDMI 2.1 پشتیبانی نمی‌کند و گزینه‌های انگشت شماری مانند RTX 3070 و مدل‌های بالاتر حداقل از یک درگاه HDMI 2.1 بهره می‌برند.
دقیقاً مانند Display Port، الزامات استفاده از کابل HDMI در گذر زمان با تغییراتی همراه بوده است. یکی از مزایای بزرگ HDMIهای با کیفیت این است که طول کابل آن‌ها بیش تا ۱۵ متر است که در مقایسه با Display Port این مقدار تا پنج برابر بیشتر است. این مورد شاید برای کسانی که پشت میز هستند چندان مهم نباشد، اما قطعاً می‌تواند برای مصارفی چون سینمای خانگی گزینۀ مناسبی به شمار برود.
کابل‌های HDMI از نظر کیفیت و کارایی به دو دستۀ مجزا تقسیم می‌شوند: گروه اول شامل کابل‌های استاندارد HDMI است که از رزولوشن پایین و سیم‌های کوتاه‌تری بهره می‌برند. گروه دوم متعلق به کابل‌های پر سرعت (High Speed) HDMI است که از رزولوشن 1080p با نرخ برزورسانی ۶۰ هرتز یا رزولوشن 4K با نرخ بروزرسانی ۳۰ هرتز پشتیبانی می‌کنند و طول کابل آن تا ۱۵ متر است.
نسخه‌های جدید HDMI
اخیراً، کابل‌های Premium High Speed برای HDMI 2.0 تأیید شده است که از بیت ریت بالا و سرعت ۱۸ گیگابیت بر ثانیه پشتیبانی می‌کنند. در همین حال، HDMI 2.1 نیز از کلاس چهارم کابل‌های پر سرعت خود با نام Ultra High Speed رونمایی کرده که توانایی انتقال اطلاعات تا ۴۸ گیگابیت بر ثانیه را دارا است. هم‌چنین، HDMI می‌تواند مسیریابی سیگنال‌های Ethernet را از طریق این کابل‌ها فراهم کند، البته چنین چیزی در دنیای کامپیوترها کم‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اگر توجه کرده باشید، بالاتر به هزینۀ صدور مجوز برای حق استفاده از درگاه HDMI در دستگاه‌های مختلف اشاره کرده بودیم. به همین منظور، از طریق وب‌سایت Semiconductorstore توانستیم به لیست هزینۀ حق استفاده از درگاه HDMI دست پیدا کنیم. هر چند موفق نشدیم جزئیات دقیق بدست بیاوریم، اما این سایت جزئیات هزینه‌های مختلف به منظور صدور مجوز برای استفاده از درگاه HDMI را از سال ۲۰۱۴ به ما نشان داد.
برای شرکت‌هایی که کابل‌ها یا دستگاه‌های زیادی تولید می‌کنند، هزینۀ سالانۀ استفاده از چنین درگاهی برابر با ۱۰.۰۰۰ دلار است و به ازای هر دستگاهی که از درگاه HDMI مجهز به HDCP استفاده می‌کند باید مبلغ ۰.۰۴ دلار پرداخت شود.
به مانند DisplayPort، درگاه HDMI نیز از HDCP پشتیبانی می‌کند. طبیعتاً این مورد به نوبۀ خود هزینۀ جداگانه را می‌طلبد (اگرچه HDMI این هزینه را کاهش می‌دهد). HDMI از همان ابتدا از HDCP پشتیبانی می‌کند که از زمان HDCP 1.1 آغاز شده و هم‌اکنون به نسخۀ HDCP 2.2 در HDMI 2.0 رسیده است.
DisplayPort در برابر HDMI
ما جزئیات فنی DisplayPort و HDMI را تا جای ممکن بیان کردیم، اما کدام یک از این دو درگاه گزینۀ بهتری برای بازی کردن به شمار می‌روند؟ بخشی از این پرسش به سخت افزاری که هم‌اکنون از آن استفاده می‌کنید، بستگی دارد. هر دو استاندارد می‌تواند تجربۀ خوبی را در زمان بازی کردن برای شما فراهم کنند، اما در صورتی که به دنبال تجربۀ عالی در این زمینه هستید، DisplayPort 1.4 می‌تواند گزینۀ بهتری نسبت به HDMI 2.0 باشد.
هم‌چنین، HDMI 2.1 از نظر فنی می‌تواند DisplayPort 1.4 را شکست دهد و DisplayPort 2.0 نیز در مقایسه با HDMI 2.1 عملکرد بهتری ارائه می‌کند. اما، مشکل اصلی در استفاده از HDMI 2.1 این است که شما به جای مانیتور باید از تلوزیون استفاده کنید. علاوه بر این هنوز کارت گرافیک‌های مجهز به DisplayPort 2.0 عرضه نشده‌اند و مطمئن نیستیم چه زمانی (شاید سری RTX 40 از این درگاه استفاده کند) در دسترس قرار می‌گیرند.
برای گیمرهایی که از کارت گرافیک‌های Nvidia استفاده می‌کنند، بهترین گزینۀ حال حاضر برای آن‌ها استفاده از درگاه DisplayPort 1.4 با مانیتورهای مجهز به فناوری G-Sync است. اگر یکی از کارت‌های جدید سری RTX 30 را خریداری کنید، ممکن است HDMI 2.1 گزینۀ بهتری برای شما باشد (و اگر بخواهید کامپیوتر خود را به تلوزیون وصل کنید احتمالاً به چنین چیزی نیاز خواهید داشت).
باز هم تکرار می‌کنیم، تلوزیون‌ها تنها نمایشگرهایی هستند که در حال حاضر با G-Sync و HDMI 2.1 سازگار هستند. اگر قصد ندارید روی تلوزیون‌های بزرگ به انجام بازی بپردازید، DisplayPort گزینۀ بهتری برای شما خواهد بود. کارت گرافیک‌های مبتنی بر معماری Ampere از HDMI 2.1 پشتیبانی می‌کنند، با این حال امکان استفاده از DisplayPort 1.4 هم‌چنان وجود دارد و احتمالاً اولویت مانیتورهای سازگار با فناوری G-Sync استفاده از درگاه DisplayPort خواهد بود.
کارت گرافیک‌های سری RX 6000 از HDMI 2.1 پشتیبانی می‌کنند؟
گیمرهایی که از کارت گرافیک‌های شرکت AMD استفاده می‌کنند ممکن است چند گزینۀ بیشتر در اختیار داشته باشند، زیرا مانیتورهای مجهز به FreeSync از طریق درگاه HDMI نیز در دسترس هستند. با این حال، DisplayPort هم‌چنان به عنوان اولویت اول بیشتر مانیتورهای مخصوص بازی روی کامپیوتر به شمار می‌رود. اصولاً پیدا کردن نمایشگری که بتواند نرخ بروزرسانی ۱۴۴ هرتز را از طریق DisplayPort با FreeSync اجرا کند، آسان‌تر است.
هم‌چنین، برخی نمایشگرهای مجهز به FreeSync که با درگاه HDMI سازگار هستند، با رزولوشن یا نرخ بروزرسانی پایین‌تری کار می‌کنند. در ضمن، HDMI 2.1 تنها از طریق کارت گرافیک‌های RX 6000 (به صورت کامل) پشتیبانی می‌شود. این نکته هم باید مد نظر داشته باشید که تا زمان عرضۀ نسل بعدی کارت گرافیک‌ها شاهد استفاده از درگاه DisplayPort 2.0 نخواهیم بود.
حال، اگر مانیتوری داشته باشید که از نرخ بروزرسانی بالا برخوردار نباشد و حتی فاقد فناوری‌هایی مانند G-Sync یا FreeSync باشد، آیا اولویت استفاده از این درگاه‌ها مهم خواهد بود؟ با فرض اینکه کارت گرافیک شما از هر دو درگاه HDMI و DisplayPort پشتیبانی کند (در صورتی که کارت شما چندان قدیمی نباشد احتمالاً از هر دو درگاه استفاده می‌کند) در بسیاری از موارد انتخاب نوع درگاه چندان مهم نخواهد بود.
برای اجرای بازی یا هر برنامه‌ای در رزولوشن ۱۴۴۰×۲۵۶۰ با نرخ بروزرسانی ۱۴۴ هرتز و طیف رنگی ۲۴ بیت می‌توان از DisplayPort 1.2 و HDMI 2.0 یا مدل‌های بالاتر استفاده کرد. البته، درگاه‌های دیگر نیز می‌تواند بدون مشکل کار کنند. اما، تنها نکتۀ مهم در رابطه با HDMI این است که مانیتورها از طریق این کابل به طیف رنگی RGB محدود می‌شوند، با این حال می‌توانید این مشکل را از طریق تنظیمات کنترل پنل کارت گرافیک‌های AMD یا Nvidia اصلاح کنید. (علت چنین اتفاقی به این دلیل است که تلوزیون‌های قدیمی از طیف رنگی محدودی استفاده می‌کردند و برخی از نمایشگرهای مدرن نیز هم‌چنان از این استاندارد بهره می‌برند).
HDMI و DisplayPort از قابلیت‌های مشابهی بهره می‌برند!
موارد دیگری نیز ممکن است شما را به استفاده از DisplayPort سوق دهد. به عنوان مثال زمانی که قصد داشته باشید با استفاده از MST و یک درگاه، چندین نمایشگر را به هم متصل کنید. این سناریو چندان متداول نیست، اما DisplayPort این امکان را برای شما فراهم می‌کند.
از طرف دیگر، برای سینمای خانگی گزینۀ بهتری غیر از HDMI پیدا نخواهید کرد. اگر کامپیوتر خود را به تلوزیون متصل می‌کنید، به HDMI نیاز خواهید داشت زیرا تلوزیون‌های زیادی که به DisplayPort مجهز باشند، وجود ندارد! (به عنوان مثال تلوزیون HP Omen X جزو معدود محصولاتی است که از DisplayPort پشتیبانی می‌کند، اما بسیار قیمت بسیار بالایی دارد.)
در نهایت، ما سعی کردیم به مزایای استفاده از DisplayPort و HDMI را به خوبی توضیح بدهیم. به طور خلاصه، درگاه DisplayPort بیشتر روی کامپیوتر و مانیتورها تمرکز دارد، در حالی که HDMI در محصولاتی مانند تلوزیون و دستگاه‌های مشابه مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما، همان‌طور که توضیح دادیم، DisplayPort و HDMI از قابلیت‌های مشابه‌ای بهره می‌برند. بدون DSC می‌توانید روی هر دو درگاه به رزولوشن 4K با نرخ برزورسانی ۶۰ هرتز دست پیدا کنید. اما، برای دریافت نرخ بروزرسانی بالاتر از ۶۰ هرتز در رزولوشن‌های 4K یا 8K به کمک کارت گرافیک‌های جدید ممکن است با محدودیت‌هایی مواجه شوید.
