مانیتور یا تلویزیون برای گیمینگ – کدامیک انتخاب بهتری است؟ لازمه یک تجربه گیمینگ ایدهآل نمایشگری باکیفیت است چرا که در نهایت کیفیت بصری بر همه چیز اولویت دارد. همین موضوع باعث شده تا سازندگان وقت و هزینه زیادی برای توسعه نمایشگرهای گیمینگ صرف کنند. اگر چه امروزه تنوع این نمایشگرها نسبتا زیاد شده اما بسیاری از کاربران از تلویزیونها به عنوان نمایشگر برای گیمینگ استفاده میکنند و برای این کار خود دلایلی هم دارند.
در کل کاربران برای انتخاب یک نمایشگر برای انجام بازی محدودیت ندارد و مانیتور یا تلویزیون برای گیمینگ هر دو قابل استفاده هستند اما سوال اینجاست کدامیک انتخاب بهتری است؟ موضوعی که احتمالا برای بسیاری از کاربران مطرح است. در این مطلب قصد داریم با بیانی ساده پاسخ این سوال را باهم بررسی کنیم. همراه ما باشید.
اگر چه وظیفه همه نمایشگرها یکسان است اما طبیعتا سطح آنها یکسان نیست. مانند هر محصول دیگری، نمایشگرها نیز در بازههای قیمتی مختلف تولید میشوند که مشخصات و ویژگیهای آنها تعیین کننده سطح آنهاست.
نسبت به نوع استفاده کاربر، اهمیت نمایشگر به مراتب میتواند بیشتر باشد. طراحان دیجیتالی و گیمرها بیش از سایر کاربران به نمایشگر خود اهمیت میدهند چرا که تاثیر زیادی در تجربه کاری آنها دارد. همه گیمرها میتوانند بر روی هر پلتفرمی، چه کامپیوتر شخصی باشد چه کنسول، از مانیتور یا تلویزیون برای گیمینگ استفاده کنند. اما اینکه کدام انتخاب بهتری است را نمیتوان با یک کلمه پاسخ داد. پیش از هر چیز باید از تفاوت تلویزیونها و نمایشگرها مطلع شویم.
تلویزیون در برابر مانیتور – تفاوت در چیست؟
اندازه صفحه نمایش
مهمترین تفاوتی که بین تلویزیونها و مانیتورها وجود دارد، اندازه صفحه نمایش آنهاست. امروزه مانیتورهای جدید معمولا در اندازههای بین ۲۱ تا ۳۴ اینچ تولید میشوند که البته بیشتر مدلها را سایزهای ۲۴ تا ۲۷ اینچی تشکیل میدهند. هر چند نمایشگرهایی در حد و اندازههای تلویزیونهای بزرگ نیز ساخته شدهاند اما تنوع آنها بسیار کم است و در بین کاربران نیز رایج نیستند. در مقابل تلویزیونهای جدید، حداقل دارای سایز صفحه نمایش ۳۴ اینچی هستند و تا سایز ۶۵ اینچ نیز به صورت انبوه در بازار موجودند.
یکی از اساسیترین مسائلی که باعث میشود عده ای از کاربران از تلویزیون به عنوان نمایشگر گیمینگ استفاده کنند همین اندازه صفحه نمایش است. صفحه نمایش بزرگ موجب لذت بیشتر حین بازی میشود. یا بهتر است بگوئیم تماشای هر نوع محتوایی در نمایگر بزرگ لذت بخشتر است. ضمنا بر روی نمایشگرهای بزرگ میتوان صفحه را تقسیم کرد و از پخش چند محتوا در آن واحد لذت برد.
اما استفاده از تلویزیون به جای مانیتور، جایی مفید است که فاصله شما از نمایشگر زیاد باشد. قطعا استفاده از یک تلویزیون بزرگ در فاصله کم مشکلات زیادی را ایجاد میکند. اکثر کاربران بر این باورند که استفاده از تلویزیون بر روی میز و استفاده از فاصله نزدیک احساس ناراحتی زیادی را به دنبال دارد. شدت این موضوع نسبت به ابعاد تصویر تلویزیون میتواند متغیر باشد.
وضوح تصویر – اصلی که با اندازه صفحه نمایش رابطه ای ندارد
صفحه نمایش بزرگ، ضرورتا به معنای وضوح تصویر بالاتر نیست! در واقع در اکثر موارد عکس این قضیه است. وضوح تصویر رابطه خاصی با اندازه نمایشگر ندارد. یک نمایشگر هر چند که بسیار بزرگ باشد اما وضوح تصویر مناسبی نداشته باشد، خصوصا برای گیمینگ مناسب نیست. جزئیات تصویر در بازی، چیزیست که گیمرها بسیار به آن اهمیت میدهند و دستیابی به این جزئیات جز با نمایشگری با رزولوشن بالا ممکن نیست.
تعداد پیکسلهای یک صفحه نمایش تعیین کننده رزولوشن آن است و وضوح تصویر را همین مولفه تعیین میکند. پس هر چقدر تعداد پیکسلها بیشتر باشد، وضوح صفحه نمایش بالاتر است. نمایشگرهای امروزی از نظر رزولوشن به طور کلی به سه دسته زیر تقسیم بندی میشوند:
Full HD یا 1080p
Quad HD یا 1440p که با عنوان 2K نیز شناخته میشود
Ultra HD یا 2160p یا همان 4K
رزولوشنهای فوق امروزه رایج ترینها در بین نمایشگرها (مانیتورها) هستند. اگر چه رزولوشنهای دیگری نیز وجود دارند که کمی از لحاظ تعداد پیکسل افقی یا عمودی متفاوتند. این موضوع بستگی به نسبت تصویر یا aspect ratio نمایشگر دارد.
برای مثال یک نمایشگر ۱۴۴۰*۲۵۶۰ را در نظر بگیرید، در یک نمایشگر با نسبت تصویر ۱۶:۹ این تعداد پیکسل وجود دارد اما وقتی نسبت تصویر به ۱۶:۱۰ تغییر کند، تعداد پیکسلها نیز به ۱۶۰۰*۲۵۶۰ تغییر میکند. یا مانیتوری با همین استاندارد رزولوشن اما نسبت تصویر فوق عریض ۲۱:۹ دارای ۱۴۴۰*۳۴۴۰ پیکسل است.
رزولوشنهای رایج در تلویزیونهای امروزی نسبت به مانیتورها مقداری متفاوت و به شرح زیر است:
720p یا HD – رزولوشن رایج در تلویزیونهای ارزان قیمت
1080p یا Full HD – استانداردی که حالا جای خود را به 4K داده است
2160p یا 4K – رزولوشن رایج در تلویزیون های نسل جدید
4320p یا 8K – رزولوشن فوق العاده بالا که فقط در تلویزیونهای پرچمدار و گران قیمت دیده میشود
کدام رزولوشن برای گیمینگ مناسبتر است؟
در مانیتورها با وجود رزولوشنهای بسیار بالا، همچنان Full HD محبوبترین بین گیمرهاست. این رزولوشن در عین برخورداری از وضوح تصویر مناسب، زیاد از منابع سخت افزار استفاده نمیکند. از این رو کاربران با سیستمهای قدیمی فریم ریت مناسبی را در بازیها بر روی 1080p دریافت میکنند. اما اگر سیستمهای جدید را بخواهیم در نظر بگیریم، به عقیده ما 1440p یا 2K بهترین وضوح تصویر است.
کیفیت تصویر در این رزولوشن بسیار بالاست و در عین حال کارت گرافیکهای امروزی به خوبی میتوانند این رزولوشن را ساپورت کنند و نرخ فریم بالایی در بازیها ارائه دهند.
اما وقتی بحث در مورد تلویزیونها باشد، داستان کاملا فرق میکند. رزولوشن بالا در تلویزیونها زمانی معنا پیدا میکند که سایز صفحه نمایش، بیش از ۴۰، ۵۰ یا حتی ۶۰ اینچ باشد. هر چقدر پنل تلویزیون بزرگتر باشد، برای دریافت کیفیت تصویر بهتر قطعا به پیکسل های بیشتری نیازمندیم. به همین دلیل سازندگان تلویزیون تصمیم گرفتند قید 2K را بزنند و مستقیما از Full HD به 4K کوچ کنند.
یک تلویزیون ۵۰ اینچی (یا بزرگتر) با رزولوشن Full HD وضوح تصویر بالایی را در گیمینگ ارائه نمیدهد و گیمرها بعید است با آن تعداد پیکسل در هر اینچ راضی شوند. در واقع تراکم پیکسلی در چنین تلویزیونی نمیتواند مناسب باشد.
پس از طرفی انتخاب تلویزیونهای بزرگ با رزولوشن Full HD تصمیم درستی نیست و از طرف دیگر هنوز قدرتمندترین کارت گرافیکهای امروزی با 4K درگیر هستند. 8K هم قطعا در حال حاضر برای گیمینگ بسیار زیاد است و دست کم برای گیمینگ نباید سراغ این نمایشگرها رفت. پس 8K گیمینگ بماند برای آینده.
به عنوان جمع بندی در پایان این بخش، به کاربرانی که قصد خرید مانیتور گیمینگ دارند، ما مدلهایی را با رزولوشن 2K پیشنهاد میکنیم. چرا که نمایشگرهای 2K سازگاری بهتری با سخت افزارهای روز دارند، در عین حال کیفیت تصویر این نمایشگرها نسبت به Full HD محسوس است. اما مورد مهم، قیمت بسیار مناسبتر نمایشگرهای 2K نسبت به 4K است.
در بخش تلویزیون، 4K مناسبترین رزولوشن انتخابی برای گیمینگ در TV است. از طرفی Full HD دیگر استاندارد روز نیست و برای ابعاد بزرگ رزولوشن مناسبی نیست و از طرف دیگر 8K هنوز همه گیر نشده پس یک تلویزیون 4K خصوصا از آنجا که رزولوشن هدف در کنسولهای پلی استیشن ۵ و اکس باکس سری اکس نیز 4K میباشد، انتخاب هوشمندانهتری است.
زمان پاسخگویی یا Response Time
زمان پاسخگویی یا دقیقتر بخواهیم بگوئیم، زمان پاسخگویی پیکسل نمایانگر سرعت تغییر رنگ یک پیکسل از مشکی به سفید یا از یک سایه خاکستری به یک سایه خاکستری دیگر است. هر چقدر زمان پاسخگویی یک نمایشگر کمتر باشد، یعنی سرعت تبدیل رنگ توسط پیکسل بالاتر است. زمان پاسخگویی با واحد میلی ثانیه مشخص میشود.
چرا زمان پاسخگویی در گیمینگ اهمیت زیادی دارد؟ با یک نمایشگر سریع، شما صحنههای روانتری را در گیمینگ شاهد خواهید بود. اگر زمان پاسخگویی از حدی زیادتر باشد، صحنهها در بازی با تاری و عدم وضوح مناسب همراه خواهند شد.
زمان پاسخگویی دیگر فاکتوریست که باعث میشود گیمرها مانیتورها را به تلویزیونها برای گیمینگ ترجیح دهند. زمان پاسخگویی در مانیتورها بین ۱ تا ۵ میلی ثانیه است و اکثر نمایشگرهای گیمینگ امروزی سرعت پاسخگویی ۱ میلی ثانیهای دارند. این مورد بستگی مستقیم به تکنولوژی پنل استفاده شده در نمایشگر دارد.
پنلهای TN سریعترین نوع پنلهای صفحه نمایش هستند اما کیفیت تصویر آنها تعریفی نیست. در مقابل کیفیت تصویر در پنلهای VA و IPS به مراتب بیشتر است اما نمیتوانند به اندازه نمونه های TN سریع باشند. با اینکه تلویزیونها اکثرا به پنل های IPS یا VA مجهزند، اما سرعت پاسخگویی آنها به نسبت مانیتورها مطلوب نیست. مشکلات حاصل از این موضوع زمانی بیشتر به چشم میخورد که بر روی تلویزیونهای با رزولوشن پائین گیمینگ را تجربه کنید.
البته تفاوت در زمان پاسخگویی ۱ تا ۵ میلی ثانیه را اکثر گیمرها نمیتوانند تشخیص دهند. در واقع زمانی مشکلات یک نمایشگر کند خودنمایی میکند که زمان پاسخگویی ۱۰ میلی ثانیه یا بیشتر باشد. در نمایشگرهای گیمینگ امروزی، زمان پاسخگویی به این مقدار نمیرسد در حالی که تلویزیونها معمولا تا این حد کند هستند. گیمری که یک نمایشگر گیمینگ را تجربه کرده باشد، به خوبی متوجه این کندی در زمان تجربه گیمینگ بر روی تلویزیون خواهد شد.
رفرش ریت یا نرخ بروزرسانی تصویر
میرسیم به یکی دیگر از فاکتورهای مهم در نمایشگرها که برای انتخاب یک نمایشگر مناسب برای گیمینگ حائز اهمیت است. رفرش ریت یا نرخ بروزرسانی تصویر با واحد هرتز (Hz) سنجیده میشود و نشانگر این است که نمایشگر در هر ثانیه چند بار میتواند تصویر را بروزرسانی کند. به عبارت دیگر، مقدار رفرش ریت بیانگر این است که یک نمایشگر میتواند چه تعداد فریم بر ثانیه را پشتیبانی کند.
فریم ریت بالا در تجربه گیمینگ فوق العاده موثر است، ضمنا باعث کاهش تاری تصویر میشود و خصوصا در حین انجام بازیهای چند نفره اهمیت بیشتری پیدا میکند. رفرش ریت مانیتورها معمولا به سه دسته زیر تقسیم بندی میشود:
۶۰ هرتز – رفرش ریت استاندارد اکثر مانیتورها
۱۴۴ هرتز – سرعت بالا و در حال تبدیل به استاندارد شدن در نمایشگرهای گیمینگ
۲۴۰ هرتز – سریع ترین نمایشگرها که برای گیمینگ رقابتی ایده آل هستند
مانند رزولوشنها، رفرش ریتهای دیگری نیز جز موارد فوق وجود دارند، مانند ۷۵ هرتز، ۱۰۰ هزتر یا ۱۲۰ هرتز اما سه دسته کلی، موارد فوق الذکر هستند. در مقابل تنوع رفرش ریت در تلویزیونها چندان بالا نیست. هر چند میتوانید مواردی را در بازار با رفرش ریتهای ۱۲۰ یا حتی ۲۴۰ هرتز پیدا کنید. اما شرایط تلویزیونها در این بخش کمی پیچیدهتر از این حرفهاست. تلویزیونها معمولا از فناوریهای فریم الحاقی به منظور کاهش تاری تصویر استفاده میکنند.
در واقع فناوری یاد شده باعث میشود فریم ریت تصویر در تلویزیون بیشتر از آنچه که واقعا هست به نظر کاربر بیآید. نام تجاری فناوریهای فریم الحاقی بسته به نوع سازنده متفاوت است. سامسونگ از عناوین Motion Rate و LG از True Motion در تلویزیونهای خود استفاده میکنند.
این فناوریها از پردازنده تلویزیون برای اضافه کردن فریمهای اضافه بین فریمهای واقعی استفاده میکنند. اگر چه این ویژگی باعث میشود فیلمها روانتر بر روی تلویزیون نمایش داده شوند اما پای گیمینگ که در میان باشد، بی فایده میشوند. چرا؟ چون فناوری یاد شده موجب افزایش تاخیر در ورود (Input Lag) میشود. پس اگر در مشخصات تلویزیونی، به رفرش ریت ۱۲۰ هرتزی برخورد کردید، در جریان باشید رفرش ریت استاندارد آن محصول ۶۰ هرتز است.
اگر چه تلویزیونهایی با رفرش ریت ۱۲۰ هرتز واقعی نیز تولید شدهاند اما قیمت بسیار بالایی دارند. در صورتی که سرعت نمایشگر برای شما اهمیت دارد، مانیتور قطعا انتخاب بهتری نسبت به تلویزیون است و همچنین خرید یک مانیتور خوب با رفرش ریت بالا به نسبت یک تلویزیون با رفرش ریت بالا (واقعی) به مراتب اقتصادیتر است.
مانیتور یا تلویزیون برای گیمینگ – جمع بندی نهایی
با مطالعه مطلب احتمالا به پاسخ سوالی که در ابتدا مطرح شد رسیدهاید. در واقع انتخاب بین این دو نوع نمایشگر برای گیمینگ سلیقهای است. اگر بحث سرعت، کیفیت تصویر و ارزش خرید در میان باشد، برتری نسبی با مانیتورهاست. در مقابل تجربه گیمینگ بر روی تلویزیونهای بزرگ با رزولوشن 4K لذت بخش است.
خصوصا اگر بخواهید از کنسولهای نسل جدید استفاده کنید. به همین دلیل کنسول گیمرها، عمده خریداران تلویزیون برای گیمینگ هستند. اما PC گیمرها به خاطر فاصله کمتری که با نمایشگر دارند، به دنبال فریم ریتهای بالا هستند، به سرعت پاسخگویی و رفرش ریت اهمیت بیشتری میدهند تمایل بیشتری به خرید مانیتورهای گیمینگ دارند.